O książce: 2000 / Dla europejskiego Zachodu granica antyku i „ciemnych wieków” „, które poprzedziło nowy (średniowieczny) rozkwit kultury, było obalenie ostatniego cesarza zachodnio-rzymskiego, Romulusa Augustulusa; podobną granicą dla śródziemnomorskiego wschodu było panowanie Justyniana I (527-565). Potężna postać niestrudzonego władcy, który próbował scementować państwo na bazie prawosławia nicejskiego i zwrócić spadkobiercom rzymskiej wielkości wszystko, co utracone na Zachodzie, wywoływała i będzie wywoływać sprzeczne opinie. „Rekonkwista bizantyjska”, która miała miejsce za czasów Justyniana – trwająca od kilkudziesięciu lat walka z niemieckimi królestwami o Afrykę Północną, Włochy i Hiszpanię – przywróciła Rzymianom pozycję władców świata obmywanego wodami Morza Śródziemnego za mniej niż sto lat. Ostatecznie jednak wysiłki Justyniana podkopały siłę państwa. Już pod jego rządami Cesarstwo Bizantyjskie nie było w stanie przeciwstawić się atakowi Słowian, którzy zalali jego terytorium od Dunaju po Peloponez. A za Herakliusza, piątego następcy Justyniana, Arabowie pozbawili Bizantyjczyków ostatnich nadziei na dominację nad światem.